محمد فضولی (به ترکی آذربایجانی: Məhəmməd Füzuli) یا ملا محمد بن سلیمان بغدادی[۵](۱۴۸۳-۱۵۵۶) شاعر و ادیب ترک است.[۶]او را «بزرگترین شاعر ترکی آذربایجانی در سدهٔ دهم» می‌دانند.[۱]پدر وی ساکن حله در عراق امروزی بود و محمد فضولی در آن‌جا به‌دنیا آمد و در بغداد پرورش یافت از این روی، سه زبان ترکی، فارسی و عربی را به خوبی می‌دانست و به هر سه زبان شعر سروده‌است. او را یکی از پایه‌گذاران سبک هندی می‌دانند.[۷]
|
مردم این دیار را با من
|
|
اثر شفقت و عنایت نیست
|
|
یا در ین قوم نیست معرفتی
|
|
یا مرا هیچ قابلیت نیست
[۸]
|
|
ای خوش اول مست، کی بیلمز غمی-عالَم نه ایمیش،
|
|
نه چکر عالم اوچون غم، نه بیلر غم نه ایمیش
|
|
بیر پری سیلسیله‌یی-عشقینه دوشدوم ناگه،
|
|
شیمدی بیلدیم سببی-خیلقت-آدم نه ایمیش.
|
|
واعظ اوصافی-جهنم قلیر، ای اهل ورع!
|
|
وار اونون مجلسینه، بیل کی جهنم نه ایمیش!
|
|
اوخو کؤکسومده ئوتوپ، قالمیش ایمیش پئیکانی،
|
|
آه بیلیدیم سببی-آهی-دمادم نه ایمیش!
|
|
ای فضـولـی! مـزه‌یی-ساقی و صهبــا بیلـدیـن،
|
|
توبه قیل تا بیله‌سن، زَرق و ریا هم نه ایمیش!
[۲۰]
|
ترجمه فارسی
|
خرم آن‌کس که نداند غم عالم چه بوَد
|
|
غم دنیا نشناسد، نه که خود غم چه بوَد
|
|
ناگهان بندی زنجیر نگاری شده‌ام
|
|
حال دانم سبب خلقت آدم چه بود
|
|
گفت واعظ همه اوصاف جهنم، زاهد!
|
|
باش در مجلس او، بین که جهنم چه بود
|
|
تیر بر دل بزد و مانده بجا پیکانش
|
|
آه، دانم سبب آه دمادم چه بود
|
|
ای فضولی مزه باده ساقی دانی
|
|
چو کنی توبه بدانی که ریا هم چه بود
|
ادامه مطلب ...
